Da Của Người Bị Tiểu Đường: Các Vấn Đề Và Cách Chăm Sóc

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu toàn diện về các vấn đề da của người bị tiểu đường thường gặp, nguyên nhân sâu xa và quan trọng nhất là các nguyên tắc chăm sóc da để bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất.

Các vấn đề về da thường gặp ở người bị tiểu đường là gì?

Khi nồng độ đường huyết trong máu duy trì ở mức cao, nó sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, và làn da chính là một trong những cơ quan biểu hiện rõ ràng nhất. Người bị tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh về da cao hơn dân số chung. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này là vô cùng quan trọng để có hướng xử lý kịp thời.

Tình trạng da khô, nứt nẻ và ngứa dai dẳng

Đường huyết cao là nguyên nhân của da khô, vì cơ thể phải tăng cường bài niệu để đào thải lượng đường dư thừa, dẫn đến tình trạng mất nước chung. Khi đó, tình trạng da khô trở nên rõ rệt. Làn da, đặc biệt ở vùng cẳng chân, khuỷu tay, bàn chân, trở nên thô ráp. Triệu chứng ngứa cũng từ đó mà xuất hiện, gây cảm giác rất khó chịu. Tình trạng này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn làm suy yếu hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, tạo điều kiện cho các vấn đề nghiêm trọng hơn phát sinh.

Tình trạng da khô, nứt nẻ và ngứa dai dẳng của người bị tiểu đường

Nguy cơ nhiễm trùng da do vi khuẩn và nấm

Hệ miễn dịch bị suy yếu bởi bệnh tiểu đường, kết hợp với tình trạng tuần hoàn máu kém, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật gây hại phát triển. Da của người tiểu đường dễ bị nhiễm trùng.

• Nhiễm khuẩn: Tác nhân thường gặp là vi khuẩn tụ cầu (Staphylococcus). Vi khuẩn tụ cầu gây ra nhọt, viêm nang lông, chốc lở hay nhiễm trùng quanh móng. Vùng da bị nhiễm khuẩn thường có biểu hiện sưng, nóng, đỏ và đau.

• Nhiễm nấm: Nấm Candida albicans là tác nhân phổ biến. Loại nấm này gây ra nhiễm trùng da, đặc biệt ở những vùng da có nếp gấp, ẩm ướt như nách, bẹn, kẽ ngón chân, dưới vú. Triệu chứng là các mảng da đỏ, ngứa, có thể kèm theo mụn nước nhỏ và vảy trắng. Nhiễm trùng nấm thường xuất hiện ở các nếp gấp da.

Vết thương, vết cắt và vết loét chậm lành

Tuần hoàn máu kém ảnh hưởng đến khả năng lành thương. Đồng thời, tổn thương thần kinh ngoại biên gây ra mất cảm giác, đặc biệt là ở bàn chân. Điều này có nghĩa là người bệnh có thể bị một vết cắt hay vết xước nhỏ mà không hề hay biết.

Tốc độ lành vết thương chậm là một thực tế đáng báo động. Một tổn thương nhỏ nếu không được chăm sóc cẩn thận có thể nhanh chóng bị nhiễm trùng. Vết thương ở chân cần được chăm sóc cẩn thận vì chúng có thể phát triển thành loét. Loét chân là một biến chứng nguy hiểm, khó điều trị và có thể dẫn đến những hậu quả nặng nề.

Sự xuất hiện các đốm da và thay đổi sắc tố 

Bệnh tiểu đường cũng gây ra những thay đổi về cấu trúc và sắc tố da:

• Bệnh da do tiểu đường (Diabetic Dermopathy): Tình trạng này biểu hiện bằng các đốm nâu hoặc hơi lõm, trông giống như sẹo cũ, thường xuất hiện ở cẳng chân. Chúng không gây đau và thường lành tính.

• Chứng gai đen (Acanthosis Nigricans): Chứng gai đen là dấu hiệu của kháng insulin. Tình trạng này gây ra các mảng da dày, có màu sẫm (nâu hoặc đen), mịn như nhung. Các nếp gấp da như cổ, nách, bẹn là vị trí thường thấy nhất.

Bệnh da do tiểu đường và chứng Gai Đen

Các bệnh da liễu khác liên quan 

Bên cạnh các vấn đề phổ biến, một số người bệnh còn có thể gặp phải các tình trạng hiếm gặp hơn:

• U vàng phát ban (Eruptive Xanthomatosis): Biểu hiện là các nốt sẩn cứng, có màu vàng, quầng đỏ bao quanh và gây ngứa. U vàng phát ban liên quan đến mỡ máu cao, đặc biệt là triglyceride.

• Bọng nước tiểu đường (Diabetic Bullae): Các bọng nước trông như bị bỏng xuất hiện đột ngột ở tay và chân. Chúng thường không đau và có thể tự lành.

• Hoại tử mỡ (Necrobiosis Lipoidica): Đây là một biến chứng da hiếm gặp, bắt đầu bằng các nốt sẩn nhỏ rồi phát triển thành mảng da lớn, có vùng da mỏng và bóng, có thể nhìn rõ mạch máu bên dưới. Hoại tử mỡ có thể gây đau và ngứa.

Tại sao bệnh tiểu đường lại gây ra các vấn đề về da?

Để chăm sóc da hiệu quả, chúng ta cần hiểu rõ cơ chế bệnh sinh. Theo Dược sĩ Ngọc Hân, có ba cơ chế chính giải thích tại sao bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến da.

Ảnh hưởng trực tiếp của tình trạng đường huyết cao kéo dài

Khi nồng độ đường huyết duy trì ở mức cao trong thời gian dài, lượng glucose dư thừa sẽ gắn vào các protein trong da (quá trình glycation), làm tổn thương collagen và elastin. Điều này khiến da mất đi độ đàn hồi, trở nên yếu và dễ bị tổn thương hơn. Hơn nữa, như đã đề cập, tình trạng mất nước toàn thân cũng là một hệ quả trực tiếp.

Biến chứng tổn thương thần kinh và mạch máu ngoại biên

Đây là nguyên nhân chính gây ra các vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là ở bàn chân.

• Tổn thương mạch máu (Bệnh vi mạch): Lượng đường cao làm tổn thương các mạch máu nhỏ, khiến việc cung cấp oxy và dưỡng chất đến da bị suy giảm. Quá trình này làm chậm quá trình lành vết thương.

• Tổn thương thần kinh (Bệnh thần kinh ngoại biên): Biến chứng này làm giảm cảm giác ở chân, khiến người bệnh không nhận biết được các tổn thương như vết cắt, vết chai hay nhiệt độ quá nóng, quá lạnh.

Sự suy giảm chức năng của hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch suy yếu là một đặc điểm của bệnh tiểu đường không được kiểm soát tốt. Khả năng chống lại vi khuẩn và nấm của cơ thể giảm đi, khiến da dễ bị tấn công và các ổ nhiễm trùng khó được kiểm soát.

Nguyên tắc chăm sóc da hằng ngày để phòng ngừa biến chứng

Chăm sóc da phòng ngừa biến chứng là hoàn toàn có thể nếu bạn tuân thủ các nguyên tắc sau đây. Kiểm soát đường huyết là chìa khóa để ngăn ngừa biến chứng da, nhưng việc chăm sóc tại chỗ cũng đóng vai trò không thể thiếu.

Người bị tiểu đường không nên xem nhẹ các vết xước hoặc vết thương trên da

Giữ da luôn sạch và khô đúng cách

• Tắm hằng ngày bằng nước ấm, tránh dùng nước quá nóng vì sẽ làm mất lớp dầu tự nhiên, khiến da càng khô hơn.

• Sử dụng xà phòng dịu nhẹ và các sản phẩm không mùi để tránh gây kích ứng cho da nhạy cảm.

• Sau khi tắm, dùng khăn mềm thấm khô nhẹ nhàng, đặc biệt chú ý lau khô kỹ các vùng kẽ, nếp gấp.

Dưỡng ẩm da thường xuyên

Việc dưỡng ẩm giúp bảo vệ da, hãy thoa kem dưỡng ẩm ngay sau khi tắm để "khóa" độ ẩm lại. Lựa chọn các sản phẩm dành riêng cho da khô, nhạy cảm. Lưu ý, không thoa kem vào giữa các kẽ ngón chân để tránh tạo môi trường ẩm ướt cho nấm phát triển.

Kỹ thuật xử lý các vết thương nhỏ và trầy xước tại nhà

Khi có vết thương, hãy xử lý ngay lập tức:

1. Rửa sạch vết thương bằng dung dịch sát khuẩn phù hợp và nước sạch.

2. Thoa một lớp thuốc mỡ kháng sinh mỏng.

3. Băng lại bằng gạc vô trùng và thay băng hằng ngày. Theo dõi vết thương cẩn thận. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào, hãy đến gặp bác sĩ ngay.

Lựa chọn trang phục và sản phẩm chăm sóc da phù hợp

Ưu tiên quần áo rộng rãi, làm từ chất liệu cotton thấm hút mồ hôi tốt. Tránh các loại vải tổng hợp có thể gây bí da.

>>CÙNG CHỦ ĐỀ:

• ✅5 cách trị bệnh tiểu đường giai đoạn đầu và các triệu chứng
• ✅Các Dấu Hiệu Bệnh Tiểu Đường Phổ Biến Nhất mà bạn Nên Biết
• ✅Cách chăm sóc bệnh nhân tiểu đường type 2 tại nhà

Hướng dẫn chăm sóc bàn chân của người bị tiểu đường

Bàn chân của người tiểu đường là vùng cơ thể cực kỳ nhạy cảm và cần được quan tâm đặc biệt. Người tiểu đường cần kiểm tra bàn chân một cách tỉ mỉ.

Quy trình kiểm tra bàn chân mỗi ngày để phát hiện sớm tổn thương

VitalNoni khuyên bạn nên kiểm tra chân hàng ngày. Hãy biến nó thành thói quen, có thể là vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ.

• Kiểm tra toàn bộ mặt trên, mặt dưới, gót chân và các kẽ ngón chân.

• Tìm kiếm bất kỳ vết cắt, vết xước, vết phồng rộp, vết chai, hay những vùng da bị đổi màu, sưng đỏ.

• Nếu khó nhìn, bạn có thể dùng gương hoặc nhờ người thân giúp đỡ.

Cách vệ sinh, dưỡng ẩm và chăm sóc móng chân an toàn

• Rửa chân hằng ngày bằng nước ấm và lau khô kỹ, nhất là các kẽ ngón.

• Thoa kem dưỡng ẩm cho bàn chân nhưng tránh thoa vào kẽ ngón.

• Cắt móng chân ngang, không cắt quá sâu vào khóe để tránh làm tổn thương da.

Lựa chọn giày và tất phù hợp để bảo vệ bàn chân

• Luôn mang giày, dép, kể cả khi ở trong nhà, để tránh dẫm phải vật sắc nhọn.

• Chọn giày vừa vặn, mũi rộng, chất liệu mềm mại. Kiểm tra bên trong giày trước khi mang để đảm bảo không có vật lạ.

• Mang tất sạch, làm từ cotton hoặc len, không có đường may gồ ghề.

Khi nào cần gặp bác sĩ để thăm khám các vấn đề về da?

Đừng bao giờ chủ quan với những thay đổi trên da. Người bệnh nên đi khám khi có dấu hiệu bất thường trên da. Hãy đến gặp bác sĩ da liễu ngay lập tức nếu bạn gặp phải các tình huống sau:

• Dấu hiệu của vết thương hoặc vết loét không lành: Bất kỳ vết thương nào không có dấu hiệu lành sau 2-3 ngày, hoặc có chiều hướng xấu đi, đều cần được bác sĩ kiểm tra.
• Các triệu chứng nhiễm trùng lan rộng (sưng, nóng, đỏ, đau, có mủ): Đây là những dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng và cần can thiệp y tế ngay lập tức để tránh biến chứng.
• Sự thay đổi đột ngột về màu sắc hoặc kết cấu của da: Sự xuất hiện của các mảng da mới, bọng nước, hay vùng da trở nên cứng, bóng một cách bất thường đều là lý do để bạn tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia y tế.

>>SẢN PHẨM ĐỀ XUẤT: NƯỚC CỐT NHÀU; TRÁI NHÀU KHÔ; TRÀ TRÁI NHÀU.

Chăm sóc da của người bị tiểu đường đòi hỏi sự kiên trì và cẩn thận. Hy vọng những chia sẻ từ Dược sĩ Ngọc Hân sẽ giúp bạn bảo vệ làn da của mình tốt hơn.